Translate

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2014

ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΛΑΡΙΣΑΣ
ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑ: ΙΔΡΥΜΑΤΑ Ζ1
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΚΥΠΑΡΙΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΘΕΜΑ: ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

Ασλανίδου Βαρβάρα
Φοιτήτρια νοσηλευτικής

ΛΑΡΙΣΑ 2007-2008


ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Από τη γέννηση ως τον θάνατο, σε περιόδους ειρήνης όσο και πολέμου, οι γυναίκες αντιμετωπίζουν διακρίσεις και βία από την πολιτεία, την τοπική κοινωνία και την οικογένεια. Η βρεφοκτονία κοριτσιών στερεί από αμέτρητες γυναίκες την ίδια τη ζωή. Κάθε χρόνο, εκατομμύρια γυναίκες βιάζονται από τον σύζυγο ή τον σύντροφό τους, από συγγενείς, από φίλους και αγνώστους, από εργοδότες και συναδέλφους, από αστυνομικούς και στρατιώτες. Από την ενδοοικογενειακή βία υποφέρουν γυναίκες, παιδιά και άνδρες, όμως η συντριπτική πλειονότητα των θυμάτων είναι γυναίκες και κορίτσια. Στις ένοπλες συγκρούσεις, η βία κατά των γυναικών χρησιμοποιείται συχνά ως όπλο πολέμου, με σκοπό να ταπεινώσει τις ίδιες τις γυναίκες ή και την κοινότητα στην οποία ανήκουν.

Η βία κατά των γυναικών δεν περιορίζεται σε κάποιο συγκεκριμένο πολιτικό ή οικονομικό σύστημα, αλλά είναι διαδεδομένη σε κάθε κοινωνία στον κόσμο. Δεν γνωρίζει διαχωριστικές γραμμές από πλευράς πλούτου, φυλής ή πολιτισμού. Οι δομές ισχύος στο εσωτερικό της κοινωνίας, οι οποίες διαιωνίζουν τη βία κατά των γυναικών, είναι βαθιά ριζωμένες και αδιάλλακτες. Η βία, ως βίωμα ή ως απειλή, εμποδίζει τις γυναίκες σε όλο τον κόσμο να ασκήσουν και να απολαύσουν πλήρως τα δικαιώματά τους.
Η 25η Νοεμβρίου λοιπόν είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Βίας εναντίον των Γυναικών.

Οι ρίζες της βίας

Το βαθύτερο αίτιο της βίας κατά των γυναικών βρίσκεται στις δυσμενείς διακρίσεις, οι οποίες αρνούνται στις γυναίκες την ισότητα με τους άνδρες σε όλους τους τομείς της ζωής. Η βία είναι ριζωμένη στις διακρίσεις και ταυτόχρονα εξυπηρετεί την ενίσχυση των διακρίσεων.
Η Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών αναφέρει ότι η βία κατά των γυναικών αποτελεί «εκδήλωση των ιστορικά άνισων συσχετισμών ισχύος μεταξύ ανδρών και γυναικών, που έχουν οδηγήσει στην επικυριαρχία των ανδρών στις γυναίκες και στις διακρίσεις σε βάρος των τελευταίων» και ότι «η βία κατά των γυναικών είναι ένας από τους νευραλγικούς κοινωνικούς μηχανισμούς, μέσω των οποίων οι γυναίκες οδηγούνται σε υποδεέστερη θέση συγκριτικά με τους άνδρες».

Η βία κατά των γυναικών δεν είναι ούτε «φυσιολογική», ούτε «αναπόφευκτη». Αποτελεί έκφραση συγκεκριμένων, ιστορικά και πολιτισμικά προσδιορισμένων, αξιών και προτύπων. Οι κοινωνικοί και πολιτικοί θεσμοί καλλιεργούν την υποταγή των γυναικών και τη βία κατά των γυναικών. Ορισμένες πολιτισμικές πρακτικές και
παραδόσεις -ιδίως εκείνες που σχετίζονται με τις έννοιες καθαρότητας και της αγνότητας-χρησιμοποιούνται για να εξηγήσουν ή να δικαιολογήσουν τη βία αυτού του είδους.
Παρ' όλο που η βία κατά των γυναικών είναι οικουμενικό φαινόμενο, πολλές γυναίκες γίνονται στόχοι λόγω της φυλής τους, της κοινωνικής τους τάξης, της πολιτισμικής τους προέλευσης, της σεξουαλικής τους ταυτότητας ή του στίγματος του HIV/AIDS (οροθετικότητα).
Η φτώχεια και η περιθωριοποίηση τροφοδοτούν τη βία κατά των γυναικών και παράλληλα προκύπτουν από αυτήν. Παγκοσμίως, οι γυναίκες εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά φτώχειας απ' ότι οι άνδρες, η φτώχεια τους είναι πιο έντονη απ' ό,τι των ανδρών, και οι αριθμοί των φτωχών γυναικών αυξάνονται συνεχώς. Τη στιγμή που οι αρνητικές συνέπειες της παγκοσμιοποίησης αφήνουν όλο και περισσότερες γυναίκες παγιδευμένες στο περιθώριο της κοινωνίας, είναι εξαιρετικά δύσκολο γι' αυτές τις γυναίκες να ξεφύγουν από καταστάσεις κακοποίησης και να επιτύχουν προστασία και επανόρθωση. Ο αναλφαβητισμός και η φτώχεια περιορίζουν σημαντικά τις δυνατότητες των γυναικών να οργανωθούν για να αγωνιστούν για αλλαγή της κατάστασης. Οι νεαρές γυναίκες υπόκεινται συχνά σε σεξουαλική κακοποίηση όχι μόνο επειδή είναι γυναίκες, αλλά και επειδή είναι νέες και ευάλωτες. Σε μερικές κοινωνίες, τα κορίτσια υποβάλλονται σε καταναγκαστική σεξουαλική επαφή, εξαιτίας της πλάνης ότι η σεξουαλική επαφή με μία παρθένα θα θεραπεύσει τον άνδρα από το HIV/AIDS. Όμως, η ηλικία δεν προσφέρει καμία προστασία. Ενώ κάποιες κοινωνίες σέβονται τη σοφία των ηλικιωμένων γυναικών και τους προσφέρουν υψηλότερη κοινωνική θέση και μεγαλύτερη αυτονομία, άλλες κακομεταχειρίζονται αυτές που είναι εύθραυστες και μόνες, ιδίως τις χήρες.
Ο έλεγχος της γυναικείας σεξουαλικότητας είναι ένα ισχυρό μέσο, με το οποίο οι άνδρες ασκούν την κυριαρχία τους πάνω στις γυναίκες. Οι γυναίκες που δεν συμμορφώνονται με τα καθιερωμένα πρότυπα θηλυκότητας, συχνά αντιμετωπίζουν αυστηρές τιμωρίες. Η ικανότητα των ανδρών να ελέγχουν την εκδήλωση της σεξουαλικότητας των γυναικών και τις αναπαραγωγικές τους δραστηριότητες ενισχύεται από τις ενέργειες ή την αδράνεια της πολιτείας.
Τα αναπαραγωγικά δικαιώματα -το δικαίωμα στην αναπαραγωγική υγειονομική μέριμνα και το δικαίωμα στην αναπαραγωγική αυτονομία- έχουν κεντρική σημασία προκειμένου να μπορούν οι γυναίκες να ελέγχουν την ίδια τους τη ζωή. Οι γυναίκες έχουν το δικαίωμα να αποφασίζουν ελεύθερα και υπεύθυνα για τον αριθμό των παιδιών, τον κατάλληλο χρόνο τεκνοποίησης και το μεσοδιάστημα μεταξύ των γεννήσεων. Έχουν το δικαίωμα να επιτύχουν τα υψηλότερα επίπεδα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας. Αυτό προϋποθέτει πρόσβαση στην υγειονομική μέριμνα,
την πληροφόρηση και την επιμόρφωση σχετικά με την αντισύλληψη. Οι γυναίκες έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν αποφάσεις ελεύθερα, απαλλαγμένες από διακρίσεις, εξαναγκασμό και βία.
Η βία κατά τη διάρκεια ενόπλων συγκρούσεων καταστρέφει τις ζωές ανδρών και γυναικών, αλλά ο συστηματικός βιασμός, όπως παρατηρήθηκε σε πολλές πρόσφατες συγκρούσεις, στρέφεται πρωταρχικά εναντίον των κοριτσιών και των γυναικών. Οι βιασμοί, οι ακρωτηριασμοί και οι δολοφονίες κοριτσιών και γυναικών αποτελούν συνηθισμένες πολεμικές πρακτικές και διαπράττονται τόσο από τις κυβερνητικές δυνάμεις όσο και από ένοπλες ομάδες.
Οι μορφές βίας που συνδέονται στενά με το φύλο είναι επίσης ενδημικές σε κοινωνίες στρατιωτικοποιημένες ή σπαρασσόμενες από τον πόλεμο. Σε κοινωνίες που επηρεάζονται σημαντικά από την «κουλτούρα των όπλων», η ιδιοκτησία και η χρήση όπλων μεγεθύνει τις υπάρχουσες ανισότητες μεταξύ των φύλων, ενισχύοντας την κυριαρχική θέση των ανδρών και συντηρώντας την υποταγή των γυναικών. Οι βίαιες διενέξεις μέσα στο σπίτι συχνά γίνονται πιο θανάσιμες για τα κορίτσια και τις γυναίκες όταν οι άνδρες έχουν όπλα.

Μακροπρόθεσμη βλάβη, εκτεταμένη ζημιά

Οι συνέπειες της βίας κατά των γυναικών ξεπερνούν κατά πολύ την άμεση σωματική βλάβη του θύματος. Η ψυχολογική βλάβη και η απειλή νέας βίας διαβρώνουν την αυτοπεποίθηση της γυναίκας, αναστέλλοντας την ικανότητά της να υπερασπιστεί τον εαυτό της ή να προβεί σε ενέργειες κατά του θύτη. Όταν η βία δεν αναγνωρίζεται και δεν γίνεται παραδεκτή, υπάρχουν πρόσθετες ψυχολογικές επιπτώσεις και η γυναίκα είναι λιγότερο πιθανό να αναζητήσει βοήθεια. Κάποιες από τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της βίας κατά των γυναικών είναι η κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών, η κατάθλιψη, άλλες διαταραχές της ψυχικής υγείας και η αυτοκτονία.
Οι επιπτώσεις της βίας κατά των γυναικών έχουν αντίκτυπο στην οικογένεια και την τοπική κοινωνία. Τα παιδιά που εκτίθενται στη βία έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνουν θύματα ή θύτες.
Η βία ως πραγματικότητα ή ως απειλή δημιουργεί μία διάχυτη ατμόσφαιρα φόβου που βάζει φραγμό στη ζωή των γυναικών, περιορίζοντας την ελευθερία κίνησης και την ικανότητά τους να συμμετέχουν στη δημόσια λήψη αποφάσεων, αλλά και πλήττοντας το βιοτικό τους επίπεδο.
Η βία κατά των γυναικών αποδυναμώνει την κοινωνία οικονομικά, πολιτικά και πολιτισμικά. Το άμεσο οικονομικό κόστος της βίας κατά των γυναικών είναι τεράστιο, από πλευράς απώλειας εργατοωρών, απώλειας εσόδων και ιατρικής δαπάνης. Το έμμεσο κόστος από τον περιορισμό του ενεργητικού ρόλου, που
μπορούν να αναλάβουν οι γυναίκες στην ανάπτυξη της τοπικής τους κοινωνίας, είναι ανυπολόγιστο.

Ανεξέλεγκτη βία
Όσο οι δράστες της βίας κατά των γυναικών μπορούν να διαπράττουν τα εγκλήματά τους χωρίς το φόβο της ποινικής δίωξης ή της τιμωρίας, ο κύκλος της βίας δεν θα σπάσει ποτέ.
Σε μερικές χώρες, οι διακρίσεις σε βάρος των γυναικών είναι ενσωματωμένες στη νομοθεσία. Ακόμα και όπου η νομοθεσία δεν κάνει διακρίσεις, οι πραγματικές πρακτικές των κυβερνητικών υπηρεσιών, της αστυνομίας και των εισαγγελέων συχνά υποθάλπουν τις διακρίσεις και τη βία κατά των γυναικών. Σε πολλές χώρες, οι νόμοι είναι ανεπαρκείς, η αστυνομία αδιαφορεί και το σύστημα απονομής δικαιοσύνης είναι δυσπρόσιτο, δαπανηρό και προκατειλημμένο κατά των γυναικών. Εάν μία γυναίκα δεν μπορεί να παρουσιάσει απτές αποδείξεις -πάνω στο σώμα της- της βίας που της ασκήθηκε, η αστυνομία και οι λοιπές αρχές επιβολής του νόμου είναι συχνά απρόθυμες να την πιστέψουν και να τη βοηθήσουν. Πολλές τοπικές κοινωνίες συνεργούν στη δικαιολόγηση και την παράβλεψη της βίας κατά των γυναικών και επιδοκιμάζουν σιωπηλά τις παραλείψεις της πολιτείας να οδηγήσει τους δράστες ενώπιον της δικαιοσύνης.
Το ζήτημα της ατιμωρησίας για τη βία κατά των γυναικών είναι σύνθετο. Πολλές γυναίκες είναι απρόθυμες να στραφούν εναντίον συγγενών τους μέσω του νομικού συστήματος, εξαιτίας συναισθηματικών δεσμών και του φόβου μήπως χάσουν την κηδεμονία των παιδιών τους. Οι γυναίκες αποθαρρύνονται, επίσης, από την αναζήτηση δικαιοσύνης μέσω των δικαστηρίων επειδή τα συστήματα ποινικής δικαιοσύνης, πάρα πολύ συχνά, τις καθιστούν υπεύθυνες για τη βία, υποστηρίζοντας ότι αυτή «ενθαρρύνθηκε» ή «υποκινήθηκε» από τη συμπεριφορά της ίδιας της γυναίκας. Από τη στιγμή που οι γυναίκες συχνά στερούνται την ίση πρόσβαση στα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα, πολλές δεν έχουν την οικονομική ή άλλη δυνατότητα να προσφύγουν στο νομικό σύστημα.

Λογοδοσία
Μερικές φορές, οι κυβερνητικοί φορείς όπως η αστυνομία ή οι δυνάμεις ασφαλείας ευθύνονται άμεσα για πράξεις βίας κατά των γυναικών. Παρ' όλα αυτά, σε πολλές περιπτώσεις, ο δράστης δεν είναι ένας εκπρόσωπος της πολιτείας αλλά ένας ιδιώτης, μια ομάδα ατόμων ή μια οργάνωση. Σύζυγοι, συγγενείς, γιατροί, θρησκευτικοί ηγέτες, μέσα ενημέρωσης, προϊστάμενοι και επιχειρήσεις, όλοι αυτοί μπορεί να φέρουν ευθύνες για πράξεις βίας κατά των γυναικών. Η Διεθνής Αμνηστία πιστεύει πως αυτοί οι ιδιώτες (μη κρατικά όργανα) πρέπει να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Όλοι έχουμε κάποια βασικά καθήκοντα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η κοινότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κατά παράδοση, θεωρεί τις κυβερνήσεις υπεύθυνες για την αποτυχία τους να αποτρέψουν τη βία κατά των γυναικών, και προσβλέπει σε αυτές για τη λήψη μέτρων για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους. Πολλές άλλες ομάδες ανθρώπων έχουν εξουσία πάνω στις ζωές των γυναικών και πρέπει να λογοδοτούν όταν διαπράττουν ή παραβλέπουν πράξεις βίας κατά των γυναικών, ή όταν αποτυγχάνουν να εκπληρώσουν τις ευθύνες τους για την προστασία των γυναικών από τη βία.
Σε πολλές χώρες υπάρχουν παράλληλες αρχές, που διοικούνται από τους πρεσβύτερους του γένους, από τους αρχηγούς της φυλής ή από θρησκευτικούς ηγέτες και ασκούν επίσημο ή ανεπίσημο έλεγχο στις ζωές των γυναικών. Μερικές φορές διαπράττουν πράξεις βίας κατά των γυναικών. ’λλοτε ενθαρρύνουν ή επιτρέπουν τέτοιες πράξεις. Παρ' όλα αυτά, σε χώρες όπου το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης είναι αναποτελεσματικό, οι αρχές αυτού του είδους μπορούν να είναι -σε μερικές περιπτώσεις- το μόνο αποτελεσματικό μέσο επανόρθωσης για τις γυναίκες που
διεκδικούν τα δικαιώματά τους.
Η εξουσία πάνω σε καίρια δικαιώματα των γυναικών, όπως η εκπαίδευση και οι κοινωνικές υπηρεσίες, εναπόκειται συχνά στις τοπικές ή δημοτικές αρχές και όχι στις εθνικές κυβερνήσεις. Αυτές οι αρχές έχουν επίσης τη δύναμη να προστατεύσουν τις γυναίκες από τη βία, μέσω της αστυνομίας, των δικαστηρίων και των καταφυγίων για τα θύματα της βίας.
Κάποιες από τις πιο φρικτές περιπτώσεις βιασμού, ακρωτηριασμού και φόνου γυναικών και κοριτσιών, που διαπράχθηκαν τόσο από κυβερνητικές δυνάμεις όσο και από ένοπλες ομάδες, ανέκυψαν από τις πρόσφατες συγκρούσεις ανά τον κόσμο. Οι ένοπλες ομάδες πρέπει να λογοδοτούν για τις πράξεις βίας κατά των γυναικών που διαπράττουν οι δυνάμεις τους.
Η λογοδοσία μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολο να επιτευχθεί όταν η μορφή της κακοποίησης διασχίζει εθνικά σύνορα. Η σωματεμπορία γυναικών και κοριτσιών, η κακομεταχείριση των μεταναστών εργαζομένων ή των προσφύγων και τα βάσανα των αντικανονικών ή χωρίς έγγραφα μεταναστών, θέτουν ιδιαίτερες προκλήσεις για το πώς μπορεί να διασφαλιστεί η προστασία και η δυνατότητα επανόρθωσης για τις γυναίκες εκείνες, για τις οποίες καμία χώρα δεν παραδέχεται τις ευθύνες της.

Το πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ένα από τα επιτεύγματα των ακτιβιστών για τα δικαιώματα των γυναικών ήταν ότι απέδειξαν πως η βία κατά των γυναικών αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το βήμα αυτό μεταβάλλει την αντίληψη της βίας κατά των γυναικών, από ιδιωτικό ζήτημα σε θέμα δημόσιου ενδιαφέροντος, και σημαίνει ότι οι δημόσιες αρχές είναι υποχρεωμένες να προβούν σε ενέργειες. Η παράλληλη ανάπτυξη προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο ενισχύει αυτή την υποχρέωση λογοδοσίας.
Από τη στιγμή που η βία κατά των γυναικών τοποθετείται στο πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημιουργείται μία κοινή γλώσσα εργασίας για τους ακτιβιστές κατά της βίας και διευκολύνεται η ανάπτυξη παγκόσμιων και περιφερειακών δικτύων. Αυτά τα δίκτυα επιπλήττουν τις ίδιες τους τις κυβερνήσεις και υποκινούν την καθιέρωση νέων διεθνών νομικών προτύπων και πρακτικών. Η ρητή κατάταξη του βιασμού στα εγκλήματα πολέμου και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, στα καταστατικά των διεθνών ποινικών δικαστηρίων, αποτελεί παράδειγμα αυτών των νέων προτύπων.
Tο πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εξειδικεύει επίσης τις υποχρεώσεις που υπέχουν οι κυβερνήσεις, με βάση το διεθνές δίκαιο, να προάγουν και να προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών. Παρέχει μηχανισμούς για να καθίστανται οι κυβερνήσεις υπόλογες εάν παραλείψουν να ανταποκριθούν σε αυτές τις υποχρεώσεις.
Ένα από τα πιο ισχυρά χαρακτηριστικά του πλαισίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι η βασική αρχή ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι οικουμενικά: όλοι οι άνθρωποι έχουν ίσα δικαιώματα επειδή είναι άνθρωποι. Η επίκληση της οικουμενικότητας αντικρούει μία από τις συνηθέστερες δικαιολογίες για τη χρήση βίας κατά των γυναικών: ότι είναι αποδεκτή επειδή αποτελεί μέρος της κουλτούρας της κοινωνίας. Όλοι οι άνθρωποι πρέπει να μπορούν να απολαμβάνουν όλα τα
ανθρώπινα δικαιώματα και η κουλτούρα ή η παράδοση δεν δικαιολογούν την παραβίαση των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών.
Ο αγώνας για να καθιερωθούν τα δικαιώματα των γυναικών ως ανθρώπινα δικαιώματα δεν ήταν εύκολος. Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, οι ομάδες της κοινωνίας των πολιτών και οι πολιτικές παρατάξεις δεν είναι απρόσβλητες από τις κυρίαρχες κοινωνικές συμπεριφορές, και κάποιες συνεχίζουν να μην αναγνωρίζουν τα δικαιώματα των γυναικών ως ανθρώπινα δικαιώματα. Αναμφίβολα, κάποιες περιλαμβάνουν στους κόλπους τους άνδρες που είναι και οι ίδιοι δράστες πράξεων βίας κατά των γυναικών.
Σε κοινότητες ή κοινωνίες που θεωρούν ότι ο ρόλος της γυναίκας περιορίζεται στις οικογενειακές υποχρεώσεις, οι ακτιβίστριες και οι ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών έχουν να ξεπεράσουν την προκατάληψη που θέλει τις γυναίκες να μην αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο. Οι γυναίκες που διαμαρτύρονται για μεροληπτικούς νόμους και πρακτικές, κατηγορούνται συχνά ως προδότες της πίστης ή της κουλτούρας τους ή ως εχθροί του κράτους. Οι ακτιβίστριες και οι ακτιβιστές που προωθούν δικαιώματα με κεντρική σημασία για την ταυτότητα και την αυτονομία της γυναίκας, όπως τα γενετήσια και τα αναπαραγωγικά δικαιώματα, αντιμετωπίζουν ιδιαίτερη εχθρότητα.
Παρά τους κινδύνους, τα προγράμματα και τα σχέδια για την αντιμετώπιση, την καταπολέμηση και την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών έχουν σημειώσει άνθηση τις τελευταίες δεκαετίες. Λειτουργεί πλέον σε όλα τα μέρη του κόσμου ένα τεράστιο φάσμα πρωτοβουλιών κατά της βίας. Κάποιες διευθύνονται από μικρές ομάδες απλών γυναικών, άλλες από μεγάλες διεθνείς οργανώσεις, κάποιες άλλες από κυβερνήσεις. Επιπλέον, οι αυξανόμενες ερευνητικές προσπάθειες έχουν οδηγήσει σε μία όλο και πιο λεπτομερή και εμπεριστατωμένη γνώση και κατανόηση των αιτίων και των συνεπειών της βίας κατά των γυναικών. Όμως η βία συνεχίζεται.

Τα στατιστικά στοιχεία για τη βία κατά των γυναικών αποκαλύπτουν μία παγκόσμια κατάσταση, καταστροφική για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η βία κατά των γυναικών αν ο κόσμος σμικρυνθεί σε ένα παγκόσμιο χωριό 1.000 ατόμων:
-500 είναι γυναίκες
-Θα ήταν 510, αλλά 10 δεν γεννήθηκαν ποτέ εξαιτίας επιλεκτικής λόγω φύλου άμβλωσης.
-300 είναι από την Ασία.
-167 θα ξυλοκοπηθούν στη διάρκεια της ζωής τους.
-100 θα είναι θύματα βιασμού ή απόπειρας βιασμού κατά τη διάρκεια της ζωή τους.

Γεωγραφική κατανομή της βίας κατά των γυναικών:
-Ανεξαρτήτως περιοχής, οι βιασμοί σπάνια καταγγέλλονται και οι δράστες χαίρουν ατιμωρησίας, κυρίως στις εμπόλεμες περιοχές, όπου η σεξουαλική βία γιγαντώνεται. Η ενδοοικογενειακή βία δεν λείπει, δυστυχώς, από καμία χώρα του πλανήτη.
-Ασία:
Δεν υπάρχει καμία προστασία για τις γυναίκες που ζουν στις χώρες του Κόλπου, καθώς την κηδεμονία τους την έχει άνδρας συγγενής.

Σε Ινδία, Ινδονησία, Σρι Λάνκα και Μαλαισία εφαρμόζεται ακόμη ο ακρωτηριασμός των σεξουαλικών οργάνων.

Σε Ιράν, Τουρκία, Πακιστάν γίνονται ακόμη «φόνοι τιμής».
-Αφρική:
Σε 28 χώρες υφίσταται ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων των κοριτσιών, βάρβαρος αναχρονισμός που αρκετοί μετανάστες έχουν φέρει και στις χώρες υποδοχής στην Ευρώπη.

Οι βιασμοί στις εμπόλεμες περιοχές είναι μαζικοί (Κονγκό, Σουδάν/Νταρφούρ, Ρουάντα, Σιέρα Λεόνε) και εκτεταμένη η σεξουαλική δουλεία και το τράφικινγκ γυναικών.

Η σεξουαλική βία κατά των γυναικών έχει οδηγήσει σε υψηλότερα ποσοστά μόλυνσης από τον ιό του AIDS: ειδικότερα στα κορίτσια και στις νεαρές γυναίκες στην υποσαχάρια Αφρική, που συχνά αναφέρουν ότι εξαναγκάστηκαν σε σεξουαλική συνεύρεση, η διάδοση του ιού του AIDS είναι τρεις φορές υψηλότερη από τον μέσο όρο των αγοριών στις αντίστοιχες ηλικίες.

Στη Νότια Αφρική σκοτώνεται μία γυναίκα κάθε 18 ώρες.
-Αμερική:
Στις ΗΠΑ, ένα όπλο στο σπίτι αυξάνει τον κίνδυνο της δολοφονίας κατά 41%, δηλαδή κατά 272 γυναίκες. Μία στις τρεις γυναίκες ιθαγενείς θα βιαστεί στη διάρκεια της ζωής της.

Μεξικό: Αδιερεύνητες και ατιμώρητες παραμένουν απαγωγές, βιασμοί και δολοφονίες γυναικών στο Χουάρες. Το ίδιο συμβαίνει και με γυναίκες στη Γουατεμάλα.

Κολομβία: «Εξαφανίζεται» μία γυναίκα κάθε 14 μέρες.
-Ευρώπη: Χαρακτηρίζεται ανεπαρκής η προστασία στα θύματα ενδοοικογενειακής βίας ενώ ατιμωρησία ή απροθυμία παραπομπής περιβάλλει τους δράστες των επιθέσεων.

Στη Ρωσία δολοφονήθηκαν 14.000 γυναίκες το 1999, στη Βρετανία δολοφονούνται από τους συντρόφους τους περίπου δύο γυναίκες την εβδομάδα και στην Ισπανία μία κάθε πέντε μέρες.

Στο Κόσσοβο είναι οι ίδιες οι διεθνείς δυνάμεις που έχουν συμβάλει στην αύξηση του τράφικινγκ, στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη βιάστηκαν δεκάδες χιλιάδες γυναίκες στο πεντάμηνο διάστημα των συγκρούσεων, το 1992.

Αυτού του είδους τα στατιστικά στοιχεία αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου.


Βία κατά των γυναικών σε καιρό πολέμου
- Στην δημοκρατία του Κονγκό, από τον Οκτώβριο του 2002 καταγράφηκαν από γυναικείες οργανώσεις 5.000 περιπτώσεις βιασμών στην περιοχή Γιοβίρα.
- Στην Ρουάντα 250-500.000 γυναίκες (περίπου 20%) έπεσαν θύματα βιασμού κατά την γενοκτονία του 1994.
- Στη Σιέρα Λεόνε το 94% των προσφύγων γυναικών έπεσαν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, συμπεριλαμβανομένου του βιασμού, των βασανιστηρίων και της σεξουαλικής δουλείας
- Στο Ιράκ τουλάχιστον 400 γυναίκες και κορίτσια, ακόμα και στην ηλικία των 8 χρόνων, έπεσαν θύματα βιασμού στην Βαγδάτη κατά την διάρκεια ή μετά τον πόλεμο από τον Απρίλιο του 2003.
- Στην Βοσνία και την Ερζεγοβίνη 20-50.000 γυναίκες βιάστηκαν μέσα σε πέντε μήνες κατά την πολεμική σύρραξη το 1992.
- Σε κάποια χωριά του Κοσσόβου το 30-50% των γυναικών ηλικίας 20 -35 χρόνων έπεσαν θύματα βιασμού από τις σερβικές δυνάμεις.
Ενδοοικογενειακή βία
Η ενδοοικογενειακή βία είναι η αθέατη βία, που συμβαίνει πίσω από κλειστές πόρτες και θεωρείται, δυστυχώς ακόμη και σήμερα, αυστηρά οικογενειακή υπόθεση. Είναι ένα από τα πιο καλά κρυμμένα μυστικά. Τα ίδια τα θύματα, τις περισσότερες φορές, δεν αντιδρούν. Αλλά και όσοι γνωρίζουν δεν επεμβαίνουν, για να τη σταματήσουν. Μια γυναίκα που κακοποιείται έχει ανάγκη την άμεση παρέμβασή μας. Αντιδρώντας, μπορούμε να σώσουμε μια ζωή. Η ανοχή διαιωνίζει το πρόβλημα.

Αίτια
Τα αίτια του φαινομένου της βίας είναι πολύπλευρα και μπορούν να αναζητηθούν στις κοινωνικές αντιλήψεις, όπως η λανθασμένη αναπαραγωγή προτύπων και ο εσφαλμένος τρόπος αντίληψης, που έχουν οι άνδρες, για την ταυτότητα του φύλου τους και στο οικογενειακό περιβάλλον, δηλαδή βιώματα βίας, σε αυτό.
Η κακοποίηση, που ασκούν οι δράστες, πηγάζει από τις εξουσιαστικές τους τάσεις και όχι από τη φτώχεια, την ανεργία ή το αλκοόλ. Η βία κατά των γυναικών, σύμπτωμα μιας κοινωνίας, που κρατά τις γυναίκες, το μισό δηλαδή του πληθυσμού της Γης, σε κατάσταση υποτέλειας, περιθωριοποίησης και διακρίσεων, εμφανίζεται σε όλες τις μορφές και σε όλους τους χώρους και τα πεδία ζωής και δράσης των ανθρώπων.

Μορφές

Σωματική κακοποίηση είναι, όταν ο άντρας:
Χτυπάει τη γυναίκα, στο πρόσωπο ή το σώμα, με τα χέρια του ή τα πόδια του.
Την απειλεί ή της επιτίθεται, με αιχμηρά αντικείμενα.
Τη σπρώχνει βίαια.

Ψυχολογική κακοποίηση είναι, όταν ο άντρας:
Χρησιμοποιεί προσβλητικά λόγια, την εξευτελίζει, την ταπεινώνει, τη βρίζει.
Την υποτιμά, τη μειώνει, την κάνει να αισθάνεται ότι δεν είναι άξια να πει ή να κάνει τίποτα σωστά.
Προσπαθεί να την απομονώσει, από το φιλικό και οικογενειακό της περιβάλλον και, συστηματικά, σχολιάζει αρνητικά και κατακρίνει τις σχέσεις, που έχει μαζί τους.
Αποθαρρύνει κάθε προσπάθειά της, για εύρεση εργασίας.
Προσπαθεί να την έχει οικονομικά εξαρτημένη.
Δεν της επιτρέπει να διαχειρίζεται τα περιουσιακά της στοιχεία.
Την αναγκάζει να ζητά χρήματα ή έγκριση, για όλες τις προσωπικές ή οικογενειακές ανάγκες, ακόμα κι αν εργάζεται.
Την υποβάλλει σε ψυχολογικούς εκβιασμούς και διλήμματα.

Σεξουαλική κακοποίηση είναι, όταν ο άντρας:
Εξαναγκάζει τη γυναίκα σε συνουσία, χωρίς τη θέλησή της.
Την αντιμετωπίζει σαν σεξουαλικό αντικείμενο και κριτικάρει τη σεξουαλική της συμπεριφορά.

Η ενδοοικογενειακή βία είναι η πιο συνηθισμένη μορφή άσκησης σωματικής, ψυχολογικής, σεξουαλικής ή και οικονομικής βίας από έναν άντρα σε μία γυναίκα και η σωματική η πιο επικίνδυνη και φανερή εκδήλωσή της, γιατί βάζει σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα μίας γυναίκας. Συνήθως ξεκινά με ένα χαστούκι, κλιμακώνεται και καταλήγει σε καθημερινό εφιάλτη με τα εξής στάδια: επίθεση, μετάνοια, συγγνώμη, υπόσχεση ότι δεν θα επαναληφθεί, περίοδο συμφιλίωσης και ξανά επίθεση.
Η ψυχολογική ή οικονομική βία μπορεί να μην καταλήγουν πάντα και σε σωματική, μία σωματικά όμως κακοποιημένη γυναίκα έχει σίγουρα κακοποιηθεί και ψυχολογικά. Ο σύντροφος ή ο σύζυγός της ελέγχει τη ζωή της, την απομονώνει από το περιβάλλον της, της στερεί την ελευθερία, την εκβιάζει, την απειλεί, με αποτέλεσμα εκείνη να χάσει τον αυτοσεβασμό της, να απομονωθεί και να καταλήξει σε αρκετές περιπτώσεις με σοβαρές ψυχικές διαταραχές όπως μελαγχολία και κατάθλιψη. ’λλοτε, η άσκηση βίας είναι οικονομική οδηγώντας σε πλήρη εξάρτηση της γυναίκας από το σύζυγο ή σύντροφό της, ο οποίος ελέγχει απόλυτα τα έσοδα και τα έξοδά της και της αφαιρεί το δικαίωμα να διαχειρίζεται τα χρήματά της.

Η σιωπή δεν είναι πάντα χρυσός
Mια γυναίκα-θύμα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι δεν ευθύνεται για την βία που ασκείται πάνω της και ότι δεν θα πρέπει να περιμένει να βάλει σε κίνδυνο τη ζωή της για να αντιδράσει. Η κακοποίησή της αποτελεί ποινικό αδίκημα και έτσι θα πρέπει να αντιμετωπίζεται. Δυστυχώς, δεν αντιδρούν όλες οι γυναίκες με τον ίδιο τρόπο στη βία που τους ασκείται. Κάποιες διεκδικούν το δικαίωμα στη ζωή και την αξιοπρέπεια, ενώ κάποιες άλλες δεν καταφέρνουν να προστατέψουν τον εαυτό τους και υποτάσσονται στη "μοίρα" τους.
Η γυναίκα-θύμα θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι κανένας δεν έχει το δικαίωμα να ασκεί οποιαδήποτε μορφή βίας πάνω της. ’λλωστε, αν επιλέξει να μην αντιδράσει, θα βρεθεί σύντομα σε αδιέξοδο. Και αυτό γιατί η αποδοχή μιας βίαιης συμπεριφοράς ενθαρρύνει το θύτη να συνεχίσει τις επιθέσεις και προκαλεί στην ίδια αισθήματα ντροπής και ενοχής. Αν μάλιστα φθάσει στο σημείο να κατηγορεί τον εαυτό της για ότι της συμβαίνει, χάνει τον αυτοσεβασμό και την αυτοπεποίθησή της.
Αυτό που θα πρέπει να συνειδητοποιήσει είναι ότι η αποτελεσματικότερη μορφή αντίδρασης είναι η υπεράσπιση του εαυτού της και όχι η απομόνωση. Συζητώντας το πρόβλημά της, θα μπορέσει να εξωτερικεύσει τα αισθήματά της και να βρει ένα τρόπο αντιμετώπισής του. Ακόμη και αν η γυναίκα-θύμα θεωρεί ότι η περίπτωσή της δεν είναι σοβαρή, καλό θα ήταν να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό ή σε κάποια γυναικεία οργάνωση και να βρει το θάρρος και το κουράγιο να προστατέψει τον εαυτό της από μία νέα επίθεση.

Προφίλ δράστη
Οι δράστες μπορεί να είναι οποιουδήποτε μορφωτικού, οικονομικού, πολιτισμικού επιπέδου και να ανήκουν, σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Έχουν αυστηρά προκαθορισμένες αντιλήψεις, για το στερεότυπο ανδρικό ρόλο, μέσα στην οικογένεια. Στην πλειοψηφία τους, έχουν μια επιτηδευμένα άψογη κοινωνική συμπεριφορά.

Προφίλ θύματος
Οι γυναίκες, κάτω από τέτοιες συνθήκες, συνήθως, σιωπούν, κλείνονται στον εαυτό τους, χάνουν τον αυτοσεβασμό και την αυτοπεποίθησή τους, η αυτοεκτίμηση τους μειώνεται, νιώθουν παγιδευμένες και, συχνά, παρουσιάζουν συμπτώματα μελαγχολίας και κατάθλιψης. Συνήθως, θεωρούν τον εαυτό τους υπαίτιο, για ότι τους συμβαίνει.

Έρευνα που εκπόνησε η Γενική Γραμματεία Ισότητας
Το υλικό της έρευνας προέρχεται από γυναίκες-θύματα, που ζήτησαν αρωγή στα Συμβουλευτικά Κέντρα Αθήνας - Πειραιά της Γενικής Γραμματείας Ισότητας, κατά το χρονικό διάστημα 1.1.2005 έως 31.10.2005.

Συγκεκριμένα, στα κέντρα αυτά έγιναν 2.035 κλήσεις γυναικών όλων των κοινωνικών τάξεων. Από τις γυναίκες-θύματα οι 810 έκλεισαν και ραντεβού με τις ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς και νομικούς των Κέντρων, ώστε να τις συμβουλεύσουν πώς θα διαχειριστούν το τραγικό φαινόμενο που συμβαίνει πίσω από τις κλειστές πόρτες των σπιτιών τους. Αναλυτικότερα, από την έρευνα προέκυψε ότι: το 16% των γυναικών - θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας που απευθύνθηκαν στα Συμβουλευτικά Κέντρα, είναι αλλοδαπές, παντρεμένες ή σύντροφοι Ελλήνων. Απ' αυτές, οι 4 από τις 10 αλλοδαπές προέρχονται από τα Βαλκάνια. Στη πλειονότητά τους είναι νόμιμες και εργάζονται στη χώρα μας, γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα και επίσης από τη δημοσιότητα του θέματος, αλλά και την παρατηρητικότητά τους, ξέρουν σε ποιους φορείς θα απευθυνθούν για να ζητήσουν βοήθεια.

Το 68% των γυναικών που υπέστησαν κακοποίηση και απευθύνθηκαν στα Συμβουλευτικά Κέντρα Αθήνας και Πειραιά είναι έγγαμες. ’ξιο προσοχής είναι το γεγονός ότι το 20,5%, δηλαδή περίπου 1 στις 5 γυναίκες είναι διαζευγμένες ή σε διάσταση, δηλαδή έχουν ήδη απομακρυνθεί από το δράστη πριν προσέλθουν στα Συμβουλευτικά Κέντρα.

Ο μύθος ότι η κακοποιημένη γυναίκα είναι συνήθως χαμηλού μορφωτικού επιπέδου δεν επιβεβαιώνεται. Εντυπωσιακή είναι η διαπίστωση ότι 7 στις 10 γυναίκες είναι δευτεροβάθμιας, τεχνολογικής ή πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. ’ξιο προσοχής είναι το γεγονός ότι 3 στις 10 γυναίκες-θύματα ενδοοικογενειακής βίας είναι απόφοιτες τεχνολογικών ή πανεπιστημιακών σχολών. Συνεπώς, η γυναίκα ενδέχεται να καταστεί θύμα βίας ανεξαρτήτως του μορφωτικού επιπέδου της.

Μια γυναίκα καθίσται θύμα κακοποίησης, ανεξαρτήτως της οικονομικής της κατάστασης. Σύμφωνα με την έρευνα προκύπτει ότι 6 στις 10 γυναίκες που υπέστησαν κακοποίηση και προσήλθαν στα Συμβουλευτικά Κέντρα της Γενικής Γραμματείας Ισότητας βρίσκονται σε μέτρια ή καλή οικονομική κατάσταση.

Ακόμη, 1 στις 3 γυναίκες-θύματα ενδοοικογενειακής βίας (ποσοστό που αντιστοιχεί στο 34%), ομολόγησε ότι παντρεύτηκε το δράστη ενώ είχε δείγματα βίαιης συμπεριφοράς του (ψυχολογική, σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση) και πριν από το γάμο μαζί του. Ωστόσο, τα δείγματα αυτά βίαιης συμπεριφοράς δεν αποτέλεσαν ανασταλτικό παράγοντα για την απόφασή της να προχωρήσει σε γάμο μαζί του.

Δράστες ενδοοικογενειακής βίας είναι πρωτίστως οι σύζυγοι, το ποσοστό ανέρχεται στο μέγεθος του 83%, ενώ στις απλές συντροφικές σχέσεις μόνο ένα ποσοστό της τάξης του 10% κακοποιεί τη σύντροφό του.

Επίσης καταγράφτηκε ότι κακοποίηση της γυναίκας γίνεται και από άτομα του οικογενειακού ή κοινωνικού της περίγυρου (πατέρας, αδελφός, τέκνο, άλλο).

Τα θύματα ομολογούν σε αναλογία 2 στις 3 ότι βρίσκονται σ' αυτήν τη σχέση περισσότερο από 10 έτη.

Ακόμα οι 3 από τις 5 γυναίκες που υπέστησαν κακοποίηση και προσήλθαν στα Συμβουλευτικά Κέντρα της Γ.Γ.Ι. ανέφεραν ότι βιώνουν ψυχολογική και σωματική βία.

Τρεις στις 4 γυναίκες-θύματα ενδοοικογενειακής βίας έχουν αναζητήσει βοήθεια στο παρελθόν (Αστυνομία, δικαστήρια, νοσοκομεία, πρόνοια κ.λπ.), πριν απευθυνθούν στα Συμβουλευτικά Κέντρα της Γενικής Γραμματείας Ισότητας. ’ρα είναι έκδηλη τόσο η ανάγκη της ύπαρξης εξειδικευμένων δομών για την παροχή βοήθειας, όσο και η νομοθεσία που θα δράσει ανασταλτικά για τους άνδρες.

Οι δράστες ενδοοικογενειακής βίας μπορεί να είναι οποιουδήποτε μορφωτικού και οικονομικού επιπέδου. Το φαινόμενο της βίας είναι διαταξικό. Συγκεκριμένα όσον αφορά στο μορφωτικό επίπεδο των δραστών, κατά προσέγγιση 6 στους 10 δράστες είναι δευτεροβάθμιας, τεχνολογικής ή πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Ειδικότερα, 1 στους 4 δράστες είναι ανώτερης ή ανώτατης εκπαίδευσης. Όσον αφορά δε την εργασιακή κατάσταση των δραστών, μόλις 1 στους 10 δράστες είναι άνεργος.

Η κατανάλωση αλκοόλ ή η χρήση τοξικών ουσιών σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί την κύρια αιτία εκδήλωσης βίας. Ωστόσο μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να επιδρά έμμεσα στην εκδήλωσή της. Σύμφωνα με τη δειγματοληπτική στατιστική αξιοποίηση στοιχείων που αφορούν την κακοποίηση, 2 στους 3 δράστες ενδοοικογενειακής βίας δεν κάνουν χρήση ουσιών (αλκοόλ, ναρκωτικά, ψυχοφάρμακα).


Έκθεση του Κέντρου Ερευνών INNOCENTI της UNICEF στη Φλωρεντία για την ενδοοικογενειακή βία εναντίον γυναικών και κοριτσιών.
ΚΑΝΑΔΑΣ - Το 29% των γυναικών (από πανεθνικό αντιπροσωπευτικό δείγμα 12.300 γυναικών) ανέφεραν ότι υπήρξαν θύματα άσκησης σωματικής βίας από τον τωρινό ή πρώην σύντροφό τους από την ηλικία των 16 και μετά.
ΝΕΑ ΖΗΛΑΝΔΙΑ- Ποσοστό 20% από 314 γυναίκες που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφεραν ότι έχουν χτυπηθεί ή κακοποιηθεί από σύντροφό τους.
ΣΟΥΗΔΙΑ - Ποσοστό 20% από 1.500 γυναίκες έχουν πέσει θύματα φυσικής επίθεσης σύμφωνα με έρευνα του 1997.
ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ - Το 25% των γυναικών (τυχαίο δείγμα από μια περιφέρεια) έχουν γρονθοκοπηθεί ή χαστουκισθεί από τωρινό ή πρώην σύντροφό τους κάποια στιγμή της ζωής τους.
ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ - Το 28% των γυναικών (πανεθνικού αντιπροσωπευτικού δείγματος γυναικών) ανέφεραν τουλάχιστον ένα περιστατικό φυσικής βίας από μέρους του συντρόφου τους.
ΙΝΔΙΑ - Μέχρι και το 45% των έγγαμων ανδρών παραδέχθηκαν ότι κακοποιούν σωματικά τις συζύγους τους, σύμφωνα με έρευνα του 1996 σε 6.902 άνδρες στην περιοχή του Uttar Pradesh.
ΑΙΓΥΠΤΟΣ - Ποσοστό 35% των γυναικών (από πανεθνικό αντιπροσωπευτικό δείγμα γυναικών) ανέφεραν ότι έχουν χτυπηθεί από τους συζύγους τους σε κάποια στιγμή του έγγαμου βίου τους.
ΙΣΡΑΗΛ - Το 32% των γυναικών ανέφεραν τουλάχιστον ένα περιστατικό φυσικής βίας από τον σύντροφό τους και το 30% ανέφεραν εξαναγκασμό σε σεξουαλική πράξη από τους συζύγους τους μέσα στον τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με έρευνα του 1997 σε 1.826 γυναίκες Αραβικής καταγωγής.
ΚΕΝΥΑ - Το 42% των 612 γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα σε μία περιφέρεια ανέφεραν ότι συνεχώς χτυπιούνται από τους άνδρες τους και το υπόλοιπο 58% ότι χτυπιούνται συχνά ή μερικές φορές.
ΜΕΞΙΚΟ - Το 30% από 650 γυναίκες που συμμετείχαν σε έρευνα στην Guadalajara ανέφεραν τουλάχιστον ένα επεισόδιο φυσικής βίας από τον σύντροφό τους και το 13% μέσα στον προηγούμενο χρόνο σύμφωνα με έρευνα του 1997.
ΡΩΣΙΑ - Ποσοστό 25% των κοριτσιών (και 11% των αγοριών) ανέφεραν ανεπιθύμητη σεξουαλική επαφή, σύμφωνα με έρευνα μεταξύ 174 αγοριών και 172 κοριτσιών ηλικίας 14 με 17 ετών.

Σαράντα τέσσερις χώρες έχουν υιοθετήσει συγκεκριμένα νομοθετικά μέτρα κατά της οικογενειακής βίας μέχρι σήμερα, εκ των οποίων οι 12 βρίσκονται στη Λατινική Αμερική: Αργεντινή, Βολιβία, Χιλή, Κολομβία, Κόστα Ρίκα, Εκουαδόρ, Ελ Σαλβαδόρ, Μεξικό, Νικαράγουα, Περού, Πουέρτο Ρίκο και Ουρουγουάη. Ενώ ορισμένες χώρες έχουν αρχίσει να νομοθετούν εναντίον του βιασμού μέσα στο γάμο, όπως το Μεξικό, ή Ναμίμπια, η Νότια Αφρική, και οι Ηνωμένες Πολιτείες, η έκθεση επισημαίνει ότι η σεξουαλική κακοποίηση και ο βιασμός από οικείο πρόσωπο δεν λογίζεται σαν αδίκημα στις περισσότερες χώρες.
Τι πρέπει να κάνετε, αν είστε θύμα σωματικής κακοποίησης
* Αν υπάρχει σωματική κακοποίηση και μπορείτε να φύγετε, πηγαίνετε σε ένα εφημερεύον νοσοκομείο, σε σταθμό Α' Βοηθειών ή καλέστε το 166.
* Αν ο σύντροφός σας σάς εμποδίζει να φύγετε, φωνάξτε βοήθεια ή καλέστε το 100.
* Μπορείτε να πάτε στο Αστυνομικό Τμήμα για να υποβάλετε μήνυση ή για να ζητήσετε να του γίνουν συστάσεις.
* Σκόπιμο είναι επίσης να ζητήσετε να καταγραφεί το γεγονός στο βιβλίο συμβάντων του Τμήματος ή στα βιβλία του νοσοκομείου.
* Μπορείτε να καταφύγετε και στην Εισαγγελία για να υποβάλετε μήνυση ή για να του γίνουν συστάσεις από τους αστυνομικούς. Αν ο σύντροφός σας είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος, ο εισαγγελέας μπορεί να εκδώσει ένταλμα συλλήψεως.
* Επίσης, μπορείτε να πάρετε σημείωμα για να εξεταστείτε από τον ιατροδικαστή. Μία ιατροδικαστική βεβαίωση αποτελεί χρήσιμο στοιχείο σε περίπτωση ποινικής δίωξης ή διαζυγίου.
* Αν θέλετε να απομακρυνθείτε από το σπίτι σας, καλό είναι να προχωρήσετε σε ασφαλιστικά μέτρα για μετοίκηση.
* Αν έχετε πάρει μαζί σας τα παιδιά, θα πρέπει να προχωρήσετε σε ασφαλιστικά μέτρα για να αποκτήσετε την προσωρινή επιμέλεια και διατροφή.
* Αν θέλετε να απομακρύνετε το σύντροφό σας από το σπίτι, θα πρέπει να κάνετε αίτηση για μετοίκησή του.
* Τη σκοπιμότητα ή όχι των παραπάνω μέτρων, ανάλογα με την περίπτωσή σας, μπορεί να σας την αναλύσει ο δικηγόρος ή νομικός που βρίσκεται στο Κέντρο για Κακοποιημένες Γυναίκες.

Πώς μπορείτε να βοηθήσετε ένα θύμα κακοποίησης
* Προσπαθήστε να του δείξετε ότι βρίσκεστε δίπλα του και πως είστε διατεθειμένη να μοιραστείτε το πρόβλημά του.
* Ενημερώστε το για τις υπηρεσίες όπου μπορεί να απευθυνθεί. Αν δεν μπορεί ή διστάζει, αναλάβετε το εσείς και πληροφορήστε το για το τι μπορεί να κάνει.
* Αν δεν τολμά να επισκεφτεί μόνο του κάποια από τις υπηρεσίες υποστήριξης, πηγαίνετε μαζί του.
* Συζητήστε μαζί του, χωρίς όμως να το πιέσετε να πάρει κάποια απόφαση.
* Βοηθήστε το να πιστέψει στον εαυτό του, στις ικανότητες και τις δυνάμεις του.
* Προσφέρετε του την υλική βοήθεια που μπορεί να έχει ανάγκη: χρήματα, προσωρινή στέγη ή φιλοξενία, απασχόληση.
* Αν βρίσκεται σε κρίση ή σε κατάσταση πανικού, συνοδεύστε το στην αστυνομία, σε δικηγόρο ή ιατροδικαστή.
* Αν είστε αυτόπτης μάρτυρας περιστατικού κακοποίησης, μη μείνετε απλοί θεατές αλλά αντιδράστε για να αποτρέψετε μία ακόμη πιο δυσάρεστη εξέλιξη.
Νομοθετικό πλαίσιο
Η βία ενάντια στις γυναίκες ως κοινωνικό φαινόμενο αποτελεί αντικείμενο ρύθμισης των κανόνων του Δικαίου της Ελληνικής Νομοθεσίας. Οι συγκεκριμένες διατάξεις όμως αναφέρονται κυρίως γενικά στα εγκλήματα κατά της προσωπικής ελευθερίας, της τιμής και της προσωπικότητας του ατόμου, καθώς και στα εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας.
Στα πλαίσια αυτών των γενικών κανόνων υπάρχουν και ορισμένες διάσπαρτες εξειδικεύσεις που αντιμετωπίζουν ζητήματα βίας κατά των γυναικών.
Η βία που ασκείται κατά των γυναικών εκδηλώνεται με πολλαπλές μορφές συμπεριφοράς, που θίγει είτε τη σωματική τους υπόσταση είτε την ψυχική και πνευματική τους οντότητα.
Νομοθετικά οι προβλεπόμενες μορφές βίας είναι αυτές που ρυθμίζονται κυρίως από τις γενικές διατάξεις του Αστικού και Ποινικού Δικαίου αλλά και από άλλους ειδικούς Νόμους (Εργατικό Δίκαιο κλπ.) και αφορούν τις παρακάτω περιπτώσεις:
Α. Σωματικές βλάβες (ΠΟΙΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΣΤ, άρθρα 308,308Α,309,310,311,314, 315).
Β. Εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και εγκλήματα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής (ΠΟΙΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 18, άρθρα 336, 337, 338, 343, 344).
Γ. Εγκλήματα κατά της τιμής (ΠΟΙΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΑΙ, άρθρα 361, 361Α, 368).
Δ. Προσβολή της προσωπικότητας (ΑΣΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ: άρθρο 57, 59, 932).
Οι διατάξεις περί βιασμού έχουν μεταρρυθμιστεί τελευταία με το Ν.1419/1984.
Καθιερώθηκε η αυτεπάγγελτη δίωξη για τα εγκλήματα βιασμού.
Ο συζυγικός βιασμός δεν αποτελεί ιδιαίτερο αδίκημα. Είναι δυνατόν όμως να στηριχθεί στον εξαναγκασμό του άλλου σε ανοχή, ή στην επιχείρηση ασελγούς πράξης με σωματική βία ή με απειλή σοβαρού και άμεσου κινδύνου, χωρίς βεβαίως να υπάρχει σχετική νομολογία των Δικαστηρίων μέχρι σήμερα.
Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση άσκησης ψυχολογικής βίας, όπου δεν συνίσταται ιδιαίτερο αδίκημα αλλά κάθε σχετική μορφή βίας συνιστά προσβολή της προσωπικότητας του ατόμου που και αυτή ρυθμίζεται από τις γενικές διατάξεις του Αστικού και Ποινικού Κώδικα.
Ιδιαίτερα για το αδίκημα της παρενόχλησης στους χώρους δουλειάς ή οπουδήποτε αλλού η Ελληνική Νομοθεσία παρέχει προστασία στις γυναίκες, με γενικές όμως διατάξεις που υπάρχουν διάσπαρτες είτε στον Αστικό και Ποινικό Κώδικα είτε σε ειδικότερους νόμους.
Μέτρα για την αντιμετώπιση της βίας ενάντια στις γυναίκες
- Συντονισμός των υπηρεσιών κυρίως της αστυνομίας και του δικαστικού σώματος για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
- Ίδρυση Κέντρων για γυναίκες που έχουν υποστεί κακοποίηση ή βία οποιασδήποτε μορφής σε όλη τη χώρα.
- Διοργάνωση ειδικών σεμιναρίων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης ατόμων που ασχολούνται επαγγελματικά με θέματα βίας (π.χ. δικαστικοί, αστυνομικοί, νοσηλευτικό προσωπικό κλπ).
- Προτεραιότητα στην έρευνα για τη βία κατά των γυναικών.
- Κατάρτιση οδηγού καταγραφής περιστατικών βίας κάθε μορφής κατά των γυναικών, που θα προωθηθεί από τα συναρμόδια Υπουργεία Υγείας-Πρόνοιας, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης με δεσμευτικό τρόπο για τις επιμέρους υπηρεσίες.
- Προώθηση νομοθετικής ρύθμισης που να αφορά :
α) τη σωματική και σεξουαλική βία κατά των γυναικών κατά την εργασία και
β) την προστασία της αξιοπρέπειας ανδρών και γυναικών στους χώρους δουλειάς.
Που μπορούμε να απευθυνθούμε
Ενδεικτικός Πίνακας Υπηρεσιών Βοήθειας
Γενική Γραμματεία Ισότητας
Συμβουλευτικά Κέντρα, για τη Βία κατά των Γυναικών:
- Νίκης 11, Σύνταγμα, Αθήνα, Τηλ.: 210 33 17 305-6
- Αλκιβιάδου 76, Πειραιάς, Τηλ.: 210 41 12 091, 41 29 101
Γενική Γραμματεία Ισότητας του Υπουργείου Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης: Τηλ: 210 33 15 291-6
Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (Κ.Ε.Θ.Ι.)
Κέντρα Πληροφόρησης και Συμβουλευτικής Γυναικών
- Αθήνα, Καπνικαρέας 19Α, Τηλ.: 210 32 12 690, 32 18 044
- Θεσσαλονίκη, Συγγρού 30, Τηλ.: 2310 517 959, 523 511
- Πάτρα, Κανακάρη 101Β, Τηλ.: 2610 620 059, 620 803
- Ηράκλειο Κρήτης, 1866 αρ. 105, Τηλ.: 2810 341 387, 343 778
- Βόλος, Αναλήψεως 170, Τηλ.: 24210 78 218-9
Δήμος Αθηναίων Γραφείο Ισότητας
- Σοφοκλέους 70, Αθήνα, Τηλ.: 210 52 44 657
Κέντρο Στήριξης Οικογένειας (ΚΕ.Σ.Ο.) Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών
- Ακαδημίας 95, Αθήνα, Τηλ.: 210 38 11 274, 38 11 959
Κέντρο Έρευνας και Υποστήριξης Θυμάτων Κακοποίησης και Κοινωνικού Αποκλεισμού
- Γ. Παπανδρέου 2, Ιωάννινα, Τηλ.: 26510 78 810, 72 378
Κέντρο Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων και ’λλων Μορφών Κακομεταχείρισης
- Μοργκεντάου 9, Θεσσαλονίκη, Τηλ.: 2310 281 091, 226 403
Κέντρο Έρευνας και Στήριξης Θυμάτων Κακοποίησης Ευπαθών Κοινωνικών Ομάδων και Προστασίας Μονογονεϊκών Οικογενειών
- Ελ. Βενιζέλου 15, Πρέβεζα, Τηλ.: 26820 61 481
Σπίτι της Γυναίκας
- Γρηγ. Ρακιντζή 2, Σέρρες, Τηλ.: 23210 99 500-1
Σύνδεσμος για τα Δικαιώματα της Γυναίκας: Τηλ.: 210 36 26 460 / 36 16 236 (τηλ & φαξ).
Εθνικό Κέντρο ’μεσης Κοινωνικής Βοήθειας (ΕΚΑΚΒ)
- 197
Διεθνής Κοινωνική Υπηρεσία: Τηλ: 210 36 17 710
Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθήνας
- Κτίριο Πρώην Σχολής Ευελπίδων - Κτίριο 16, Τηλ.: 210 88 28 744, 8829 033
Εισαγγελία Πρωτοδικών Πειραιά
- Σκουζέ 3-5, Τηλ.: 210 45 82 040, 45 20 473
Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης
- 26ης Οκτωβρίου 3, Tηλ.: 2310 520 092, 507 126
Ιατροδικαστική Υπηρεσία Αθήνας
- Αναπαύσεως 10, Μετς, Τηλ.: 210 92 44 900, 210 92 10 011
Ιατροδικαστική Υπηρεσία Πειραιά
- Γούναρη 31-35, Τηλ.:210 41 77 876, 41 28 639
Στις Διευθύνσεις Κοινωνικής Πρόνοιας των κατά τόπους Νομαρχιών

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

http://www.actionaid.gr
http: //www.amnesty.org.gr
http://www.kathimerini.gr
news.antenna.gr
www.google.gr 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου